لزوم توجه به تجارت و اقتصاد تمدنی

این مطلب در سایت جام جم آنلاین منتشر شده است.

مسئله حوزه تمدن اسلامی و گستره ی اقتصادی آن همیشه مورد دغدغه ی رهبری معظم انقلاب بود. این یادداشت بخشی از این دغدغه را تامین می کند.

دکتر جواد وکیلی پژوهشگر حوزه تمدن و پیشرفت؛

 

آنچه بار ها در فرمایشات مقام معظم رهبری هم راستا با لزوم اقتصاد مقاومتی و اهمیت تولید مورد تاکید و  تصریح قرار گرفته است توجه به جمعیت قابل توجه کشورمان و کشور های همسایه و منطقه غرب آسیا و  آسیای میانه است. آنچه مسلم است منطقه ای با جمعیت700 میلیونی و ویژگی های مکانی و جغرافیایی و منابع طبیعی و انسانی ، دارای بستر و ظرفیت های قابل توجهی در حوزه های تولید و تجارت و نهایت اقتصاد و منطقه ای می باشد.

وجود حوزه های تمدنی شامات، بین النهرین ، روم شرقی ، پارسی، ماوراءالنهر و شبه قاره هند و اتصالات و تعاملات این حوزه های تمدنی با تمدن های چین و روم و یونان تائید کننده ظرفیت های اقتصادی منطقه جغرافیایی غرب آسیا و آسیای میانه و جنوب آسیا است.

وجود و شکل گیری سازمان های منطقه ای و پیمان های تجاری و اقتصادی دوجانبه و چند جانبه اقتصادی و تجاری در میان کشور های منطقه مسبوق به سابقه است. لکن به نظر می آید عدم موفقیت این پیمان ها به دلیل نبود اهتمام دولت ها و فشار های قدرت های غربی برای عدم شکل گیری بستر مناسب تعاملات اقتصادی و تحکیم و انسجام روابط تجاری و اقتصادی در این منطقه  به دلیل راهبردهای تمدن غرب برای اضمحلال شرق و قدرت خواهی سرمایه مدارانه بوده است.

با توجه به تجارب تاریخی و ایجاد ظرفیت های فناوری و همچنین رشد و بالندگی نسل ها و آگاهی ملت ها و نخبگان به منافع و راهبردی های  ابر قدرت ها و قدرت های فرامنطقه ای در عدم پیشرفت شرق اکنون زمان آن فرارسیده است که با اقداماتی مانند :
-   به کارگیری دیپلماسی عمومی و دولتی تجاری و اقتصادی با کشور های منطقه غرب و جنوب آسیا،
-   پشتیبانی از تولید کنندگان متوسط و بزرگ منطقه،
-   بستر سازی ایجاد شرکت های منطقه ای تولیدی و توزیعی قدرتمند،
-    حذف موانع مقرراتی صادراتی،
-     انعقاد پیمان های دوجانبه پولی،
-     ایجاد ظرفیت های تهاتر کالا و مواد اولیه و ایجاد زنجیره های تولید منطقه ای در محصولات صنعتی و کشاورزی،
-     تبادل تجارب در حوزه های دانش بنیانی و سلامت عمومی و بهره برداری از ظرفیت های فنی و مهندسی  ایجاد تسهیلات گمرکی و ترانزیتی؛

نسبت به به تقویت رقابت پذیری محصولات تولیدی در منطقه غرب آسیا در برابر کالا های تولیدی اقصی نقاط جهان اقدام شود و علاوه بر رونق اقتصادی منطقه، شاهد افزایش امنیت و پایداری سیاسی و اقتصادی در کشور های منطقه و شکل گیری ظهور ایران در کنار برخی کشور های منطقه به عنوان  قدرت های نوین اقتصادی در غرب آسیا و جهان باشیم .

افزايش مناطق آزاد تجاري و چالش هاي اقتصاد ملي

این یادداشت در سایت تابناک منتشر شده است.

نگاهي به كارنامه مناطق آزاد كشور حاكي از آن است كه اين مناطق در تحقق اهداف قانوني خود موفق نبوده اند و به سبب نقائص ساختاري و عدم استفاده از ظرفيت هاي اين مناطق براي حمايت از اقتصاد ملي به چالشي براي توليد و اقتصاد ملي مبدل شده اند. (ادامه متن در ادامه مطلب)

ادامه نوشته

لزوم نگاه راهبردی به تولیدات و واردات کالاهای کشاورزی

جواد وکیلی :

برای جلوگیری از کمبود عرضه محصولات کشاورزی و جلوگیری از افزایش قیمت‌ها ممکن است بخشی از ذخایر ارزی کشور به واردات این محصولات اختصاص یابد که این امر به معنی هرز رفتن منابع سرمایه‌گذاری در کشور است؛ سرمایه‌هایی که می‌توانست صرف تامین کالاهای سرمایه‌ای شود.(بقیه در ادامه مطلب)

ادامه نوشته

فرصت های اقدام و عمل اقتصاد مقاومتی در صنایع لوازم آرایشی

جواد وکیلی: با توجه به تخمین واردات2میلیارددلاری لوازم آرایشی،درراستای اقدام وعمل دراقتصاد مقاومتی باید علاوه بر تمرکز فرهنگی جهت کاهش سرانه مصرف نسبت به حمایت از تولید ملی لوازم آرایشی اقدام شود. از جمله اقدامات حمایتی از تولید ملی لوازم آرایشی می توان به موارد زیر اشاره کرد : ⭕️حمایت از شرکت های دانش بنیان و مراکز تحقیقاتی برای تولید فرمول های با کیفیت مواد آرایشی و توسعه دانش فنی و حرفه ای تولیدات با کیفیت لوازم آرایشی ⭕️ایجاد زنجیره های ارزش و تامین تولیدات ملی لوازم آرایشی و ارائه مشوق های مالیاتی برای راه اندازی و صادرات ⭕️ارائه مشاوره های رایگان بازاریابی بین المللی صدور مواد اولیه و دانش فنی به برند های معروف دنیا. ⭕️مشاوره جهت ایجاد برند های قوی ملی در سطح جهان ⭕️تشدید مجازات های قاچاق لوازم آرایشی و افزایش تعرفه های واردات در کنار پایش مستمر بازار و سخت کردن فروش لوازم آرایشی قاچاق ممنوعیت کامل تبلیغات لوازم آرایشی بیگانه ⭕️تعامل با تشکل های صنفی و اتحادیه های آرایشگران زنانه و ارائه مشوق های مالیاتی در صورت عدم سوء سابقه استفاده از کالای قاچاق و یا خارجی و استفاده کامل از محصولات ملی. به نظرم با یک برنامه منسجم اقتصادی سه تا پنج ساله می توان ایران را به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادر کنندگان لوازم آرایشی تبدیل کرد. از سوی دیگر با انجام برنامه های فرهنگی جهت کاهش میزان نامتعارف مصرف سرانه لوازم آرایشی اقدامات موثری در جلوگیری از آسیب های فرهنگی و رهایی اقتصاد ملی از هزینه های نامعقول و وابستگی های غیر ضروری انجام خواهد پذیرفت. کانال تلگرامی جواد وکیلی 👇 Telegram.me/javad_vakili

نگاهی به اهمیت انتقال فناوری در پیشرفت اقتصادی- صنعتی ایران

منتشر شده در پایگاه خبری دیار آفتاب و حرف تو

جواد وکیلی: در استانه هشمین سال از دهه ای که به نام دهه پیشرفت و عدالت نامیده شده است رهبر انقلاب اسلامی با تاکید بر لزوم گذر از مرحله گفتمانی و ورود به مرحله اقدام و عمل در مقوله اقتصاد مقاومتی خواستار ده اقدام اساسی برای نجات اقتصاد کشور شدند که یکی از مهمترین این اقدامات در خواست توجه جدی به شرط انتقال فناوری در قرارداد های واردات و تولید کالا بود، البته قبل از این موضوع انتقال فناوری در اسناد بالا دستی کشور از جمله سیاست های کلی علم و فناوری ابلاغی مقام معظم رهبری در سال 1393، نیز مورد توجه واقع شده است و در بند «6-2» این سیاست ها  بر اهتمام بر انتقال فناوری و کسب دانش طراحی و ساخت برای تولید محصولات داخل کشور با استفاده از ظرفیت بازار ملی در مصرف کالاهای وارداتی مورد تأکید قرار گرفته است.

بقیه متن در ادامه مطلب

ادامه نوشته

سیاست های حمایت از تولید ملی از منجلاب بانک ها تا  از مدیریت عرضه

آنچه این روز ها بیشتر به گوش می خورد سیاست های تقویت تولید است که با تخصیص تکلیفی تسهیلات از منابع بانکی قرار است انجام پذیرد. به نظرم اکنون مشکل واحد های تولیدی و صنعتی تعطیل شده و یا در حال فعالیت نبود تقاضا است که این نبود تقاضا به دلیل عدم امکان رقابت صنایع داخلی با رقبا خارجی و هم پایین آمدن قدرت خرید خانوارهای ایرانی که ناچار بخشی از کالاها و خدمات را از سبد خرید خود خارج ساخته اند می باشد. به نظرم بهتر است دولت محترم و ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی قبل اخذ تدابیری که منجر به مقروض شدن بیشتر و اسارت تولید کنندگان در منجلاب بانکداری ایران میشود در خصوص تحریک مدبرانه تقاضا از طریق حمایت های موثر از صادرات، مدیریت هوشمندانه واردات، عزم جدی مبارزه با قاچاق کالا و همچنین ایجاد کشش برای مصرف کنندگان داخلی و... اقدام نمایند. مطمئنا در صورت بروز اتفاقات مثبت در حوزه های فوق الذکر و با مقرون به صرفه شدن استفاده از ظرفیت های تولیدی و صنعتی خود بخود واحد های تعطیل بازگشایی و واحد های در حال فعالیت نیز به استفاده از ظرفیت های خالی خود اقدام نموده و با استفاده از اهرم های مالی و اعتباری ناشی از چرخش مالی و اقتصادی، تولید ملی را در سطح پاسخگویی به تقاضای ملی و بین المللی گسترش خواهند داد. کانال تلگرامی جواد وکیلی

👇 Telegram.me/javad_vakili 

نقش فعالان شبکه های اجتماعی ایران در تحقق اقدام و عمل به اقتصاد مقاومتی

✅نقش فعالان شبکه های اجتماعی ایران در تحقق اقدام و عمل به اقتصاد مقاومتی (03-01-1394)

جواد وکیلی: به نظرم یکی از عوامل اصلی برای تحقق اجرای سیاست های کلان ابلاغی اقتصاد مقاومتی توسط مقام معظم رهبری و اقدام و عمل ملموس دولت و سایر نهادها در این حوزه، پایش های مردم نهاد اقدامات دولت و ایجاد مطالبه عمومی از دستگاه های اجرایی برای پاسخگویی مستند خواهدبود.
البته در همین راستا لازم است یک حرکت نخبگانی در سطوح علمی دانشگاهی و حوزوی برای باز بینی یا تدوین سنجه ها و شاخص های ارزیابی میزان اقدام و عمل به اقتصاد مقاومتی شکل گیرد.
در حال حاضر با گسترش دنیای مجازی و آشنایی قابل توجه توده های مردم با فضای مجازی، شبکه های اجتماعی می‌توانند یکی از بهترین بستر ها برای رشد و تکامل فضای پایش و مطالبه مردمی در حوزه اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی باشند.
مطمئناً فعالان شبکه های اجتماعی با احساس وظیفه ملی در شکل گیری دو حوزه فوق الذکر سهم به سزایی در پیشرفت ایران اسلامی به خود اختصاص خواهند داد.
کانال تلگرامی جواد وکیلی

https://telegram.me/javad_vakili

تأمین مالی و سرمایه، چالشی مهم برای ملی ماندن نفت

در سه دهه اخیر ایران اسلامی به درجات بالایی از مهارت ها و دانش فنی و مهندسی ساخت تجهیزات  نفتی و کشف میادین نفتی دست یافته است. این در حالی است که در زمینه سرمایه گزاری برای توسعه متوازن و پایدار در صنعت نفت با چالش های جدی مواجه هستیم.

متن کامل در ادامه مطلب

ادامه نوشته

اقتصاد مقاومتي و نقاط خطر پذيري اقتصاد ايران

اقتصاد مقاومتي و نقاط خطر پذيري اقتصاد ايران

دفتر مطالعات رسانه اي اقتصاد اسلامي؛
با توجه به تاکيدات رهبري معظم انقلاب خبرگزاري موج به قلم جواد وکيلي پژوهشگر مسائل اقتصاد اسلامي يادداشتي را با موضوع اقتصاد مقاومتي، تعاريف و بايسته ها منتشر نمود.

برای مشاهده این مطلب  اینجا کلیک کنید

اقتدار اقتصادی در اقتصاد مقاومتی

همزمان با ناامیدی توأم با شکست غرب در بهره‌گیری از اهرم‌های نظامی و سیاسی برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران که رویکرد آنان به تحریم‌های اقتصادی را در پی داشت، واژه «اقتصاد مقاومتی» با تعریفی مشخص از ضرورت و چگونگی اجرای آن، از سوی رهبر معظم انقلاب به فرهنگ اقتصادی کشور وارد شد، با این انتظار بجا و تعریف‌شده که اقتصاد مقاومتی نه فقط در صف دیگر واژگان اقتصادی قرار گیرد، بلکه ابعاد و اجزای آن در چرخه کارشناسی ارزیابی شده و به عنوان یک «الگوی اقتصادی» به اجرا درآید. اکنون بیش از 3 سال است که این واژه در گفتمان اقتصادی نظام وارد شده و شکل گرفته است و اگرچه رهبر معظم انقلاب -‌مدظله‌العالی- از صاحبنظران دانشگاهی، حوزوی و سایر اقشار خواسته‌اند برای تحقق اقتصاد مقاومتی و عملیاتی شدن آن بکوشند و تلاش و کوشش درخور توجهی نیز در این زمینه صورت گرفته است ولی نیاز کشور به این الگوی اقتصادی ایجاب می‌کند که موضوع آن در اولویت برنامه‌های پیش روی نظام قرار گیرد تا ثمرات شیرین ناشی از شکوفایی این الگو، به کام ملت شریف و مقاوم میهن اسلامیمان بنشیند و سایر ملت‌ها را نیز به این سو بکشاند.

در این میان، تکیه بر داشته‌های خود و ظرفیت‌های فراوان اما، به کار نگرفته داخلی می‌تواند، نقش گره‌گشایی داشته باشد و تلاش دشمن در تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی به ایران اسلامی را ناکام بگذارد.

منظور از این نوشتار جلب توجه مسئولان و دست‌اندرکاران محترم اقتصادی کشور به مباحثی مهم و قابل تأمل در اعتلا و کاربردی شدن این اصل مهم راهبردی برای شکوفایی اقتصاد میهن اسلامیمان است و نگارنده در حد بضاعت خود به آن پرداخته‌ام با این امید که دکترین اقتصاد مقاومتی به گفتمان مطرح روز و یکی از نیازهای فوری و فوتی کشور تبدیل شود.

در گام اول باید به این نکته توجه داشت که ادبیات اقتصاد مقاومتی توسط رهبری انقلاب زمانی تبیین می‌شود که پس از آن سال آغازین دهه نود، سال جهاد اقتصادی نامگذاری شده بود.

این تلقی را می‌توان داشت در دهه پیشرفت و عدالت و در مواجهه با جنبش بیداری اسلامی، دشمنان انقلاب اسلامی اعمال سیاست‌های تحریم و تهاجم همه جانبه و بی‌سابقه اقتصادی را مؤثرترین اقدام برای ایجاد ضعف و شکاف در صفوف اقشار مردم ایران اسلامی ارزیابی کرده بودند که موفقیت این سیاست می‌توانست با کاستن انگیزه، قدرت و پویایی جمهوری اسلامی علاوه بر جلوگیری از الگو قرارگرفتن، توسعه و گسترش تفکر مردم‌سالاری دینی در بیداری اسلامی منطقه خاورمیانه موجبات دلگرمی و پشتیبانی عناصر ضد انقلاب و معاند را فراهم آورد. صدور فتوای جهاد اقتصادی در مقابله با این تهاجم بی‌رحمانه که واژه جنگ جهانی اقتصادی برای تشریح آن فارغ از اغراق می‌نماید امری الزامی در جهت حفظ کیان ایران اسلامی بود که می‌بایست این جهاد مقدس مبتنی بر یک نقشه راه و الگوی راهبردی به نام اقتصاد مقاومتی صورت پذیرد. با نگاهی تطبیقی بر مباحث جهاد نظامی و جهاد اقتصادی در می‌یابیم که اقتدار دفاعی اثر غیر قابل انکار بر جلوگیری از تهاجم دشمن داشته و به نحوی احتمال تهاجم متقابل، نقش قابل توجهی را در بازدارندگی دشمنان ایفا می‌نماید.

اگر امروزه قدرت بازدارندگی ایران اسلامی در ابعاد موشکی، پدافند هوایی، ناوگان دریایی و تولیدات سلاح‌های بومی گزینه نظامی دشمنان بین‌المللی ما را به سخره گرفته و حریف زورگو را به وحشت انداخته است، بی‌شک توجه به الزامات اقتصاد مقاومتی و نهادینه‌سازی اقتدار اقتصادی با تعریف آفندها و پدافندهای اقتصادی متقابل با رویکرد و شعار بازدارندگی خواهد توانست هزینه‌های اقدامات خصمانه اقتصادی دشمنان را به اندازه آستانه تهدید جدی تقویت نموده و هزینه‌های این گونه از اقدامات را به نحوی افزایش دهد که در توجیهات نظام‌های تحت سلطه سرمایه‌داری سطوح مواجهه و تقابل را به مدارا و تعامل تقلیل دهد. آنچه مسلم و قطعی به نظر می‌رسد این است که با برنامه‌ریزی متداول کشور در مقیاس بودجه و برنامه‌های 5 ساله توسعه نمی‌توان به اقتدار اقتصادی در سطح منطقه در ابعاد سند چشم‌انداز 20 ساله دست یافت. این بدان معنی است که می‌بایست در برنامه‌ریزی‌های کلان توسعه‌ای کشور الزامات اقتصاد مقاومتی همچون مردمی کردن اقتصاد، کاهش وابستگی به نفت و حرکت براساس برنامه و خودداری از تصمیم‌گیری‌های خلق‌الساعه و تغییر مقررات، نهادینه‌سازی شده و... در سرلوحه اقدامات قرار گیرد و امکان عدول از این الزامات وجود نداشته باشد.

همان طور که بارها تأکید شده است باید این نکته مد نظر باشد که اقتصاد مقاومتی مترادف تدافع نبوده و نمی‌باشد بلکه می‌بایست از ظرفیت‌های تهاجم اقتصادی نیز هر چند اندک مانند تحریم کالاهای خارجی، تحریم صدور مواد اولیه به تحریم کنندگان و سایر روش‌های نوین دیگر استفاده کرد. مطمئناً فرهنگ‌سازی و گسترش مقابله با تحریم‌گران اقتصادی در میان اقشار مردم کشور و سایر مردم منطقه و جهان در آینده‌ای نزدیک ضربات سهمگینی را بر پیکره نحیف شده اقتصاد سرمایه‌داری وارد و به حول و قوه الهی فروپاشی و اضمحلال مسجل این اقتصاد استکباری را تعجیل خواهد کرد.

در پایان با توجه به اتمام تدوین سیاست‌های کلان نظام در اقتصاد مقاومتی از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام که دیروز برای تأیید نهایی و اصلاحات احتمالی به محضر رهبر معظم انقلاب تقدیم شده است و هماهنگی و همراهی قوای مجریه و مقننه شاهد تدوین برنامه ششم توسعه بر پایه اقتصاد مقاومتی باشیم تا بتوانیم با ایجاد اقتدار اقتصادی در کشور که مطمئناً با تلاش و همت اقشار مختلف مردم کشور در تولیدات گسترده و با کیفیت ملی و سرمایه‌گذاری‌های هدفمند و دانش‌بنیان متجلی خواهد شد خصایص بی‌نظیر و ظرفیت‌های عظیم اقتصادی اسلام ناب محمدی(ص) را به همه ملت‌ها اثبات نماییم.